Σκοπός αυτού του blog είναι να δώσω στον επισκέπτη του μια μικρή, σύντομη, απλή αλλά και κατατοπιστική περιγραφή τόσο της πόλεως των Σερρών και της ιστορίας της καθώς και των μνημείων της και διάφορων άλλων ενδιαφερόντων όπως την ιστορία ιστορικών συλλογών της πόλης και προσωπικοτήτων αυτής
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ
Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015
a-maslarinos: Ολοκληρώθηκαν οι ομιλίες στα σχολεία με θέμα : «Κο...
a-maslarinos: Ολοκληρώθηκαν οι ομιλίες στα σχολεία με θέμα : «Κο...: Ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή 20-03-2015 οι ομιλίες με θέμα «Κουνούπια-Δημόσια Υγεία- Ατομικά μέτρα προστασίας» που πραγματοποίησαν μέσ...
Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015
ΣΤΑΧΥΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΧΡΗΣΤΙΔΗ ΙΑΤΡΟΥ
Εισαγωγικό
Σημείωμα
Η παρούσα
έκδοση «ΣΤΑΧΥΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΟΥ ΝΙΚ. ΧΡΗΣΤΙΔΗ ΙΑΤΡΟΥ», σκοπό
έχει να δημοσιοποιηθούν στο πρώτο μέρος μερικές Δημοσιεύσεις του σε Εφημερίδες,
Περιοδικά και Ημερολόγια επί διαφόρων θεμάτων της Πολιτιστικής, Κοινωνικής και
Επιστημονικής ζωής της περιοχής μας.
Η
παρουσίασής των, γίνεται κατά χρονολογική σειρά με απ’ ευθείας ανατύπωση των
κειμένων από τα διάφορα έντυπα που είχαν δημοσιευθεί την εποχή εκείνη για να
διαφανεί ο τρόπος δημοσιεύσεώς των, η γλώσσα και το ύφος του συντάξαντος ταύτα.
Στο
Δεύτερο μέρος παρουσιάζονται σε ανατύπωση χειρόγραφες σημειώσεις του για την εν
γένει επικρατούσα κατάσταση της ασκήσεως της Ιατρικής στην περιοχή μας την
εποχή εκείνη, γραμμένες με την γλώσσα και τα ιδιώματα της τότε εποχής.
Νομίζω ότι με την έκδοση αυτή, την φτωχική σε εμφάνιση, να
βοηθήσω τους μελετητάς του μέλλοντος της Ιστορίας του τόπου.
Τα
ανωτέρω στοιχεία προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του .
Νικόλαος
Χρ. Χρηστίδης
Σύντομος Βιογραφία
Χρήστου Χρηστίδη
Εγενήθην εις Σέρρας την 29ην Οκτωβρίου 1890 εκ πατρός Νικολάου
Χρηστίδη* και μητρός Ζωής θυγατρός Θεοδώρου Ταμπάκη εκ Μυτιλήνης.
Ενυμφεύθην την Νίνα Πανταφεύγα μετά της οποίας απέκτησα δύο τέκνα τον Νίκο και
την Μαίρη.
Μετά την αποπεράτωση των σπουδών μου εις την Αστική Σχολήν και το Γυμνάσιον
ενεγράφην κατά το πανεπιστημιακόν έτος 1910 – 1911 εις την Ιατρικήν Σχολήν του
Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εξ ού μετά επιτεχείς εξετάσεις
έλαβα την 14ην Οκτωβρίου 1914 το πτυχίον Ιατρικής, φοιτήσας
κατόπιν επί έν εισέτι έτος εις την Αστυκλινικήν τα Νοσοκομεία και το
Μαιευτήριον μετά επιτυχών δε πάλιν εξετάσεων έλαβα την 16ην Ιανουαρίου
1916 παρά του Υπουργείου Παιδείας την άδειαν της ασκήσεως του Ιατρικού
Επαγγέλματος.
Εγκατεστάθην εις Σέρρας την 16ην Μαρτίου 1916 ασκήσας το
Ιατρικόν επάγγελμα με αρκετήν πελατείαν και εκτίμησιν, διότι ήσκησα τούτο
ειλικρινώς και αφιλοκερδώς μέχρι της 31ην Δεκεμβρίου 1955 ήτοι
επί 40 συναπτά έτη οπότε απεσύρθην αυτού συνταξιοδοτηθείς υπό του ΤΣΑΥ.
Δημόσιοι υπηρεσίαι
Υπηρέτησα ευδοκίμως ως Ιατρός του Δήμου, του Ορφανοτροφείου θηλέων επί 20 έτη
και παραλλήλως εις το Ορφανοτροφείον Αρρένων και Αγροτικόν επί 20 έτη και ως
Διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Σερρών επί 25 συνεχή έτη
τυχών ευφήμου μνείας επανειλημμένως υπό του Υπουργείου υγιεινής.
Κοινονικαι υπηρεσίαι
Η εν τη κοινωνία Σερρών δράσις μου υπήρξε σημαντική, εξ ου εθεωρούμην σοβαρός
και σημαίνων κοινονικός παράγων ως και τοιούτος Εθνικός, διά τούτο οι Βούλγαροι
κατά την καθοδόν των εις Σέρρας το 1916 με απέστειλαν ως όμηρον εις Βουλγαρίαν
μετά του πατρός μου, επίσης Ιατρού, και των δύο αδελφών μου ένθα έμεινα επί 18
μήνας εις υπηρεσίαν Ιατρικήν των Ομήρων και αιχμαλώτων και όπου με κίνδυνον της
ζωής μου εβοήθησα ποικιλοτρόπως τους Έλληνες.
Επίσης
κατά την καθόδόν των του 1941 με απήλασαν την 6ην Αυγούστου
1941 ως επικίνδυνον εις την δημόσιαν ασφάλειαν.
Λόγω των υπηρεσιών μου εις την Κοινωνίαν και το Έθνος ετιμήθην παρ αυτής με
διάφορα αξιώματα.
Εχρημάτισα Πάρεδρος του Δήμου (όταν ίσχυε ο Θεσμός αυτός) επανειλημμένως Δημοτικός
Σύμβουλος, Αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και μέλος της Δημαρχιακής
επιτροπής.
Μέλος της Διοικήσεως του Ιατρικού Συλλόγου Σερρών επί 23 έτη συνεχώς εξ ων τα
15 ως Πρόεδρος.
Μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, παρά του οποίου
όταν παρητήθην ανεκηρύχθην τιμής ένεκεν, δια τας υπηρεσίας μου εις την Ιατρικήν
οικογένεια , επίτιμον ισόβιον μέλος.
Επί μία τριακονταετίαν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και κατ’ επανάληψιν
Πρόεδρος του Ομίλου Ορφέως.
Κατά την εκλογήν μου του 1952, οπότε η Ιστορική Αίθουσα αυτού, ήτο ερείπιον εκ
των Βουλγαρικών βανδαλισμών και επίκετο η κατάρρευσής της, ανέλαβα την
αναστήλωσην και την διαμόρφωσίν της επιτυχώς και εντός 9 μόνον μηνών και με
δαπάνην 150.000 δραχμών.
Διά τας πρός αυτόν υπηρεσίας μου μετά την παραίτησιν μου ανεκηρύχθην υπό της
Γενικής Συνελεύσεως Επίτιμος Ισόβιος Πρόεδρος και ανάρτηση της φωτογραφίας μου
εις την αίθουσα αυτού.
Εχρημάτισα Αντιπρόεδρος του Παραρτήματος Σερρών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού
και εκπαιδευτής των Αδελφών Νοσοκόμων αυτού, δι ας υπηρεσίας μου, ως και των
εθελοντικών υπηρεσιών μου εις αυτόν κατά τον πολέμον του 1913 ετιμήθην με τρία
μετάλλια.
Χρήστος
Ν. Χρηστίδης
Σέρρες Δεκέμβριος 1967
Σημ
( Η παρούσα Βιογραφία του εγράφη από τον ίδιον λίγους μήνες προ του θανάτου του,
επελθόντος την 28ην Μαρτίου 1968 )
*
*
Ο Νικόλαος Χρηστίδης
γεννήθηκε στα Σέρρας το 1851.
Σπούδασε ιατρική
στο εθνικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας από το οποίο
αποφοίτησε με
άριστα το 1880. Ήταν ο τρίτος ιατρός που αποφοίτησε με
αριθμό πτυχίου
3.
Συνέγραψε και
τύπωσε την “ΕΝΕΣΙΜΟ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΠΕΡΙ ΤΡΑΥΜΑ-
ΤΩΝ” και ανακηρύχτηκε
διδάκτορας ιατρικής.
Εργάστηκε στα
Σέρρας και την περιοχή ως ιατρός.
Το 1903 πήρε
μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα πράκτωρ Β΄ τάξεως και
για τις υπηρεσίες
του, του απενεμήθη από το Υπουργείο Στρατιωτικών (με-
ταθανατίως)
το αναμνηστικό Μετάλλιο του Μακεδονικού Αγώνα.
Το 1916 συνελήφθη
από τους Βουλγάρους και εστάλη στην Βουλγαρία
ως όμηρος (Ντουρντουβάκι)
όπου προσέφερε ιατρικές υπηρεσίες στους
έλληνες ομήρους.
Πέθανε σε ηλικία
80 ετών το 1931.
Ο ΠΡΟΣΚΟΠΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΣΕΡΡΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ 1910 - 1980
Αγαπητοί Παλαιοί και Νέοι Πρόσκοποι ,
Η παρούσα εργασία μου , καταγραφή των Ιστορικών γεγονότων και της εν γένει
δραστηριότητας του Προσκοπισμού στο Νομό Σερρών από της Ιδρύσεως του το 1910
μέχρι και το 1980 έγινε με μοναδικό σκοπό την διάσωση των στοιχείων αυτών και
την παράδοσή των στους νεωτέρους για να μπορέσουν να τα γνωρίσουν να τα
αξιοποιήσουν , να τα συμπληρώσουν και να συνεχίσουν την καταγραφή των γεγονότων
μετά το 1980 για να τα παραδώσουν στους νεωτέρους .
Το 1980 είναι σταθμός για μένα διότι τότε τερμάτισα την μακρόχρονη προσφορά
μου στον Προσκοπισμό 1945 – 1980 .
Η εργασία μου αυτή ήταν επίπονη και δύσκολη διότι δυστυχώς από το 1910
μέχρι το 1965 δεν υπήρχε οργανωμένο Αρχείο στην Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων
Σερρών και όλα τα στοιχεία τα περισυνέλεξα με κόπο από πληροφορίες φίλων που
διετέλεσαν Πρόσκοποι .
Πολλά στοιχεία για την περίοδο 1910 μέχρι 1938 μου έδωσε ο εξ Αθηνών
Γεώργιος Βλάχος ο οποίος υπηρέτη ως Ανθυπολοχαγός στα Σέρρας και είναι ο
Ιδρυτής του Προσκοπισμού στην περιοχή μας .
Είμαι βέβαιος ότι στην εργασία μου αυτή θα υπάρχουν αρκετά λάθη και
παραλείψεις και θα παρακαλούσα να μου συγχωρεθούν και ελπίζω να βρεθεί κάποιος
άλλος να τα διορθώσει και να τα συμπληρώσει .
Εγώ είμαι ευτυχής που μπόρεσα να φέρω στην επιφάνεια πολλά χρήσιμα στοιχεία
που θα χάνονταν με το πέρασμα του χρόνου .
Την παρούσα εργασία μου δεν μπόρεσα να εκδώσω σε κανονική έκδοση βιβλίου
και σε πολλά αντίτυπα λόγω της μεγάλης δαπάνης που απαιτείται και δεν θέλησα να
επιβαρύνω κανέναν , νομίζω όμως ότι και με την έκδοσή της έστω και με τον τρόπο
αυτό θα διασωθούν πολλά στοιχεία της Προσκοπικής κίνησης στο Νομό Σερρών.
Ζητώ συγνώμη από όσους τυχών παρέλειψα άθελά μου να τους αναφέρω, καθώς και
για γεγονότα που τυχόν παρελήφθησαν για τους λόγους που προανέφερα.
Πιστεύω ότι όσοι διετέλεσαν Πρόσκοποι που είναι πάρα πολλοί , διαβάζοντας
τα γραφόμενά μου θα αναπολήσουν την ωραία παλαιά καλή.
Προσκοπική ζωή που έζησαν στα παιδικά τους χρόνια .
Με Προσκοπικούς
Χαιρετισμούς
Νικόλαος Χρήστου
Χρηστίδης
Τ. Περιφερειακός Έφορος
Σερρών
Τ.Α! Αντιπρόεδρος Δ.Σ
του ΣΕΠ
Σέρρες 2002
ΕΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ 1930-1994
Σέρρες 2003
ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
Στην
παρούσα καταγραφή των κυριότερων γεγονότων που σημάδεψαν την ζωή του Ε.Ο.Σ.
Σερρών προέβην από τους κατωτέρω κυρίως λόγους :
1) Από
την αγάπη μου προς τον Ε.Ο.Σ. Σερρών τον οποίο υπηρέτησα επί 50 σχεδόν χρόνια
σε διάφορες θέσεις και στην επιθυμία μου να μείνει η ιστορία για κάθε μελετητή
της Ιστορίας του τόπου μας.
2) Εκ του
γεγονότος ότι τα τελευταία χρόνια από ορισμένους καταβάλλεται προσπάθεια
αλλοιώσεως των πραγματικών γεγονότων που σημάδεψαν την ζωή του Ε.Ο.Σ. Σερρών
και έτσι τελικά να παραχαραχθεί η πραγματική Ιστορία την οποία ασφαλώς οι
νεώτεροι δεν γνωρίζουν.
3) Για να
τιμηθούν έστω δια της μικρής αυτής προσφοράς μου όλοι όσοι λίγο η πολύ
προσέφεραν τις υπηρεσίες τους και έτσι ο Ε.Ο.Σ. Σερρών διέγραψε μια λαμπρή
Ιστορία στην ζωή της πόλης μας, της ορειβασίας και χιονοδρομίας γενικότερα.
Τελειώνοντας
την προσφορά των υπηρεσιών μου στον Ε.Ο.Σ. Σερρών στο τέλος του 1994 μαζί με
όλους τους εκλεκτούς και αγαπητούς συνεργάτες που είχα κατά διαστήματα
προσφέραμε και δημιουργήσαμε μια μεγάλη υποδομή πάνω στην οποία οι νεώτεροι
μπορούν να δημιουργήσουν πολλά περισσότερα και πρέπει να το κάνουν και είναι
πιο εύκολο για αυτούς διότι υπάρχει η υποδομή και δεν ξεκινούν από το μηδέν
όπως εμείς που δημιουργήσαμε ότι δημιουργήσαμε και για τα οποία είμεθα
υπερήφανοι.
Εύχομαι
καλή συνέχιση της προσπάθειας των παλαιότερων από τους νεωτέρους μας, την
πραγματοποίηση νέων και καλύτερων έργων και καλή πρόοδο στον Ε.Ο.Σ. Σερρών.
Θα ήθελα
να σημειώσω και να τονίσω ότι τα όσα αναφέρω στην γραφή μου αυτή είναι όλα
πραγματικά, ελεγμένα και βασισμένα σε ακλόνητα ντοκουμέντα.
Όλα είναι
καταχωρημένα στις ετήσιες λογοδοσίες των εκάστοτε Διοικητικών Συμβουλίων οι
οποίες είναι καταχωρημένες στο βιβλίο των Γεν Συνελεύσεων του Συλλόγου.
Επίσης
προέρχονται από καταστάσεις, εκθέσεις, έγγραφα, μελέτες και δημοσιεύσεις στον
τοπικό τύπο φωτοαντίγραφα των οποίων έχω και επισυνάπτονται στο τέλος, ορισμένα
εξ αυτών.
Εάν σε
ορισμένα σημεία παραλείπονται ονόματα όσων συμμετείχαν σε αναβάσεις αγώνες και
λοιπές εκδηλώσεις είναι διότι δεν είχα στοιχειά απολύτως ελεγμένα και παρακαλώ
να μου συγχωρεθεί.
Νικόλαος Χρηστίδης
τ. Πρόεδρος ΕΟΣ Σερρών
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο
Ορειβατικός Σύλλογος Σερρών είναι από τους πρώτους οργανωμένους Συλλόγους στην
πόλη μας.
Ήταν
για μας τους μεγαλύτερους ένας Σύλλογος που τον υπηρετήσαμε με αγάπη αφοσίωση
και υπευθυνότητα.
Δουλεύαμε με την ψυχή μας αλλά και πήραμε πολλά όπως την
αγάπη για το ύπαιθρο, την συναδελφικότητα και αποκτήσαμε φίλους πολλούς και
καλούς σε όλη την Ελλάδα, με φιλία αγνή, σωστή και ανιδιοτελή η οποία παραμένει
ακόμη.
Από την ημέρα
που αποκτήσαμε γραφεία στην αρχή στη Στοά Σταυρίδη επί της οδού Μεραρχίας
μαζευόμασταν σχεδόν όλα τα μέλη και συζητούσαμε τις εντυπώσεις μας από την
εκδρομή της περασμένης Κυριακής αλλά και τις λεπτομέρειες για την εκδρομή της
επόμενης Κυριακής και στο τέλος όλοι μαζί αγαπημένοι πηγαίναμε στο
ζαχαροπλαστείο Ο ΚΡΙΝΟΣ του Καϊμακάμη που ήταν στη είσοδο της Στοάς για να φαμε
κανένα γλυκό ή πηγαίναμε στο εξοχικό «Τ’ ΑΗΔΟΝΙΑ» του Τόλιου για κανένα ουζάκι.
Τ’ ΑΗΔΟΝΙΑ
ήταν σχεδόν το στέκι μας. Από εκεί ξεκινούσαμε πολλές φορές για τις εκδρομές
μας και από εκεί περνούσαμε γυρίζοντας από τις εκδρομές μας.
Αξέχαστα θα
μείνουν τα γλέντια οι συνεστιάσεις και οι χοροί του Ορειβατικού όχι μόνον σε
μας τους Ορειβάτες και Ορειβάτισσες αλλά και σε όλους τους Σερραίους.
Για τους
γονείς ήταν χαρά και επιθυμία τα παιδιά τους να γίνουν μέλη του Ορειβατικού
γιατί είχαν εμπιστοσύνη στις εκάστοτε Διοικήσεις και γιατί ήταν βέβαιοι ότι θα
περάσουν καλά και ωφέλιμα σε ένα υγιές περιβάλλον.
Ποιος μπορεί
να ξεχάσει τον Πρόεδρο Λεωνίδα Κατωπόδη με τις ευχάριστες διηγήσεις του, τις
ιδιοτροπίες του και τόσα άλλα. Τον Πρόεδρο Χρήστο Καραμπουρούνη σοβαρό και
μετρημένο για την αγάπη του προς όλους μας, την εργατικότητα του και τη μεγάλη
προσφορά του. Τον Γιώργο Καμβουσιώρα με το ροχαλητό του, τα αστεία του και τα
πειράγματα του. Τον Κλεάνθη Καράμπελα με το ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του, τις
ιδιοτροπίες του αλλά την μεγάλη προσφορά του σε διάφορες εργασίες και την αγάπη
του για όλους. Τον Αντώνη Σφούγγαρη με τα σάντουιτς που παρασκεύαζε με γλυκά, αλμυρά
και διάφορα άλλα εδέσματα, τον Δημήτρη Καλλία, τον Γιώργο Λιάγκα και Θεμιστοκλή
Χάψαλη με τα ακροβατικά τους που συγκέντρωναν γύρω τους πλήθος κόσμου όταν
ήμασταν σε εκδρομές σε χωριά και πόλεις αλλά και τόσους άλλους καλούς
συναδέλφους.
Όλοι
περιμέναμε με λαχτάρα να έλθει το Σαββατοκύριακο για να πάμε εκδρομή –
Ορειβασία, όπου όλοι μαζί καθόμασταν να φάμε αγαπημένοι προσφέροντας ο ένας
στον άλλο μεζέ από το φαγητό που κουβαλούσαμε από τα σπίτια μας στο σακίδιο μας.
Με πολλούς κόπους αποκτήσαμε μετά το Καταφύγιο μας στην ΙΜΤ Προδρόμου ένα άλλο
Καταφύγιο στο Λαϊλιά που ήταν το δεύτερο σπίτι μας.
Δεν
αρκεστήκαμε σε αυτό και βάλαμε γρήγορα έναν ακόμη πονοκέφαλο την δημιουργία του
Χιονοδρομικού Κέντρου Λαϊλιά που σε σύντομο Χρονικό διάστημα χάρις στην
αυτοθυσία μας με πολλή δουλειά και κόπο αλλά και με την συμπαράσταση της
πολιτείας κατορθώσαμε να δημιουργήσουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ένας απλός
Σύλλογος με την δημιουργία του Χιονοδρομικού Κέντρου κατόρθωσε να δημιουργήσει
Τουριστική κίνηση στην πόλη μας γιατί αυτοί που επισκέπτονταν τον Λαϊλιά ήσαν πολλοί
και από διάφορες πόλεις.
Τα Διοικητικά
Συμβούλια εκτός των εκδρομών διοργάνωναν τακτικά διάφορες συνεστιάσεις και
γλέντια με την συμμετοχή όλων των μελών μας, γιατί αγαπούσαν όλα τα μέλη το
ίδιο δεν δημιουργούσαν κλίκες και τα μέλη αγαπούσαν και εκτιμούσαν τα μέλη του
Διοικητικού Συμβουλίου. Στις διάφορες εκδηλώσεις συμμετείχαν οι οικογένειες των
μελών μας αλλά και παρά πολλοί συμπατριώτες μας.
Στον
Ορειβατικό δεν υπήρχαν παρεξηγήσεις όλοι ήμασταν ίσοι και φίλοι, δεν ξεχώριζαν
ηλικίες όλοι γινόταν παιδιά.
Το καταφύγιο
μας στο Μοναστήρι Τιμίου Προδρόμου ήταν το αγαπημένο μας στέκι και εκεί
περνούσαμε πολλά αξέχαστα Σαββατοκύριακα.
Οι Μοναχοί μας
αγαπούσαν και τους αγαπούσαμε, τους φροντίζαμε και τους εξυπηρετούσαμε.
Στους
χαιρετισμούς εκκλησιαζόμασταν στο Μοναστήρι, καθώς και τα Χριστούγεννα, τα
Θεοφάνεια και όλη την Μεγάλη Εβδομάδα στον Επιτάφιο και την Ανάσταση και να
σκεφθεί κανείς ότι πηγαίναμε στο Μοναστήρι με τα πόδια μόνον, σχεδόν μέχρι το
1960 γιατί μετά μπήκαν πολύ στη ζωή μας τα αυτοκίνητα ΙΧ.
Όλα σχεδόν γίνονταν την εποχή εκείνη με
προσωπική εργασία, κουβαλούσαμε πέτρες για το κτίσιμο του καταφυγίου Λαϊλιά,
σουβαντίζαμε βάφαμε, μαστορεύαμε και τόσα άλλα.
Προσπαθούσαμε
και συμβάλαμε στην προβολή της πόλης μας, του Λαϊλιά , του Μοναστηριού, του
Παγγαίου, του Αγγίτη, της Λίμνης Κερκίνης και άλλων αξιοθέατων τοποθεσιών της
περιοχής μας με την έκδοση στην αρχή πολυγραφημένων κατά κάποιο τρόπο
διαφημιστικών φυλλαδίων και στη συνέχεια εντύπων, εποχή που δεν υπήρχε
οργανωμένη έκδοση διαφημιστικών φυλλαδίων από τις αρχές.
Πολλά έργα
έγιναν με προσωπική εργασία των μελών αλλά και φίλων του Ορειβατικού που ήθελαν
να προσφέρουν.
Ο Σύλλογος μας εκτός της Ορειβασίας φρόντισε
και ανέπτυξε την Αναρρίχηση και την Χιονοδρομία ιδίως μετά την δημιουργία του
Χιονοδρομικού Κέντρου.
Αλλά οι
Ιστορίες του Ορειβατικού δεν έχουν τελειωμό για αυτό ας σταματήσω εδώ.
Τώρα αγαπητοί
φίλοι ξεφυλλίζοντας το βιβλίο μου θα δείτε όλη την Ιστορία του Ορειβατικού με
κάθε λεπτομέρεια.
Νικόλαος
Χ. Χρηστίδης .
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ "ΟΡΦΕΑΣ ΣΕΡΡΩΝ" 1991-2006
Σέρρες
2005
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το βιβλίο
«ΟΡΦΕΑΣ ΣΕΡΡΩΝ 1905-1991 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ» που συνέγραψε ο τότε πρόεδρος του
ΟΡΦΕΑ Γιώργος Καφταντζής και το οποίο εξέδωσε ο ΟΜΙΛΟΣ ΟΡΦΕΑΣ περιλαμβάνει τις
δραστηριότητες των διαφόρων τμημάτων του από το 1920 μέχρι το τέλος του 1990.
Εις την
παρούσα μικρή έκδοση συγκέντρωσα τις δραστηριότητες όλων των τμημάτων από το
1991 μέχρι και το τέλος του 2005 έτος εορτασμού των 100 χρόνων από την ίδρυση
του ΟΡΦΕΑ.
Οι
δραστηριότητες του Ομίλου στην 15ετία αυτή όπως και στα προηγούμενα χρόνια
είναι πολλές και ποικίλες αλλά και αξιόλογες.
Πιστεύω
πως με την έκδοση αυτή που κυκλοφορεί επ’ ευκαιρία του εορτασμού των 100
χρόνων από την ίδρυση του ΟΡΦΕΑ και που συμπληρώνει την προηγούμενη στο σκέλος
των δραστηριοτήτων θα βοηθήσει έναν πιθανό ερευνητή αργότερα στην μελέτη και
την καταγραφή της εν γένει Ιστορίας του ΟΜΙΛΟΥ ΟΡΦΕΑΣ ΣΕΡΡΩΝ.
Νικόλαος
Χρηστίδης
Πρόεδρος
του ΟΜΙΛΟΥ ΟΡΦΕΑΣ ΣΕΡΡΩΝ
ΘΥΜΑΜΑΙ
Σέρρες 2014
Ε Ι Σ Α Γ
Ω Γ Η
Μετά την κυκλοφορία του βιβλίου μου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΕΡΡΩΝ – ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ 1930 – 1994» που όλοι οι παλαιοί Ορειβάτες
αλλά και τα νέα παιδιά το δέχθηκαν με αγάπη , άρχισαν πολλοί από αυτούς να με
ρωτούν , «για θυμήσου Νίκο τις εκδρομές του Βου Γυμνασίου
Θηλέων Θεσσαλονίκης στο Μοναστήρι , για θυμήσου τι ωραίες Μεγάλες Εβδομάδες που
περάσαμε στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου , στο Μοναστήρι μας όπως το
αποκαλούμε . Για θυμήσου Νίκο τις ωραίες φάρσες που σκαρώναμε μεταξύ μας , για
θυμήσου πόσο αγαπημένοι ήμασταν και πως φρόντιζε ο ένας τον άλλο και άλλα πολλά
, και τότε εγώ σκέφτηκα και είπα μέσα μου , γιατί Νίκο δεν αποφασίζεις να
γράψεις μερικά από όσα συνέβαιναν τότε ; και άρχισαν αμέσως να περνούν
από μπροστά μου σαν κινηματογραφική ταινία πολλά από τα γεγονότα που ζήσαμε .
Θυμήθηκα τις εφευρέσεις του Ανέστη Βαλιούλη που σε μια εκδρομή μας
με δυνατή βροχή παρουσιάστηκε στον τόπο συγκέντρωσης μας , τα ασβεσταριά , με
μια ομπρέλα ενσωματωμένη στο σακίδιο του για να προστατεύεται από την βροχή .
Την εποχή εκείνη δεν είχαμε τα ωραία αδιάβροχα άνορακ , χιτώνια που υπάρχουν
τώρα . Τότε αγοράζαμε από τα παλιατζίδικα παλιά στρατιωτικά αμερικάνικα όταν
βρίσκαμε.
Θυμήθηκα την μητέρα μου την κυρία Νίνα όπως την φώναζαν όλα τα παιδιά
του Ορειβατικού που τα αγαπούσε και την αγαπούσαν γιατί πάντοτε τα φρόντιζε και
τα περιποιότανε .
Έτσι μια μέρα γυρίζοντας από μια εκδρομή όπως ήμασταν πήγαμε στο
σπίτι μας για ένα καφέ . Μετά τον καφέ ακολούθησε ένα ουζάκι και εμείς κάναμε
τις τρέλες μας και όπως ενθυμούμαι , το αποτέλεσμα ήταν να σχίσουμε μια
κουρτίνα . Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα .
Μας αποκαλούσε ζουρλοβάτες , κυρίως διότι το παρακάναμε με τις
εξορμήσεις μας με οποιαδήποτε καιρό κάθε Κυριακή ή γιορτή .
Στο σπίτι μας συγκεντρωνόμασταν τακτικά πότε κατά την αναχώρησή
μας για εκδρομή και πότε γυρίζοντας γιατί οι γονείς μου μας δέχονταν πάντοτε με
αγάπη , ανεχόμενοι να μας δέχονται λασπωμένους , σκονισμένους , βρεγμένους κλπ
Θυμήθηκα τον αγαπητό Γιώργο Καμβουσιώρα τον οποίο όλοι φωνάζαμε
Γκουγκά , με την άσπρη πετσέτα στους ώμους όταν βάδιζε γυμνός ή στο κεφάλι για
να μην τον καίει ο ήλιος .
Θυμήθηκα τον παλιό μας Πρόεδρο Λεωνίδα Κατοπόδη με το ωραιότατο
μπαστούνι από το Μπιλμπάο της Ισπανίας όπως μας έλεγε , το οποίο λάτρευε και το
οποίο δυστυχώς σε μια εκδρομή στον Λαϊλιά κάποιος συνάδελφός μας το έσπασε
άθελα του προσπαθώντας να βγάλει βολβούς από κρίνα .
Θυμήθηκα την παρομοιώδη λέξη του , που μας αποκαλούσε όλους
«αδελφέ μου» καθώς και την φράση «αυτή η αισχρή λαμαρίς» που αποκαλούσε τα
αυτοκίνητα τα οποία δεν συμπαθούσε καθόλου , καθώς επίσης όταν καθόμαστε να
φάμε και έβλεπε το κρέας έλεγε τα καημένα τα ζώα που δεν τα λυπόμαστε και τα
σφάζουμε για να τα τρώμε που όμως έτρωγε και αυτός και εμείς τον λέγαμε κύριε
Λεωνίδα γιατί τρως τα καημένα τα ζώα , δεν τα λυπάσαι και μας απαντούσε «τι να
κάνω αδελφέ μου τι να φας» κλπ .
Θυμήθηκα τον μετέπειτα Πρόεδρό μας Χρήστο Καραμπουρούνη που πάντα
βάδιζε στο βουνό φορώντας ένα γκολφ παντελόνι και στο κεφάλι του ένα μαντίλι με
κόμπους στις άκρες , με τις ωραίες διηγήσεις του από διάφορα γεγονότα των
εκδρομών , κυρίως των παλαιότερων χρόνων , την εργατικότητά του και τον ωραίο
εξάψαλμο που έψαλε τακτικά στην εκκλησία της Μονής Τιμίου Προδρόμου και
τόσα άλλα .
Θυμήθηκα τον Ηγούμενο της Μονής Χρυσόστομο Κουκουβά που όταν μας
ράντιζε με αγιασμό με την αγιαστούρα του μας έκανε μούσκεμα με μπόλικο αγιασμό
για να μας φωτίσει ο θεός και να βάλουμε μυαλό όπως έλεγε .
Θυμήθηκα τον Κλεάνθη Καράμπελα που όλα τα ήξερε και σε όλα
ανακατεύονταν , αλλά και την αγάπη του για όλους μας και την μεγάλη προσφορά
του . Τον Νικηφόρο Χριστοφορίδη με τα αστεία του και τις μιμήσεις διαφόρων
τύπων με τα οποία γελούσαμε καθώς και τις ψαλμωδίες του σε διάφορες εκδηλώσεις
και στην εκκλησία του Μοναστηρίου , την Αμαλία Ρεβελτζή - Πασακαλίδου για
τις πρώτες βοήθειες και την προθυμία της να εξυπηρετεί τον καθένα μας ,
τον Κώστα Παπαδόπουλο που μια φορά που πηγαίναμε για το Παγγαίο τον είδαμε να
περπατά ξυπόλητος στον ξηροπόταμο γιατί το άρβυλό του είχε ένα πελώριο καρφί .
Κάθε εκδρομή μας , ανάβαση κλπ μας έμεινε αξέχαστη γιατί κάτι
είχαμε να θυμόμαστε από αυτή .
Ο στόχος μας δεν ήταν μόνον να περνάμε καλά και να διασκεδάζουμε ,
στόχος μας ήταν να πάμε ψηλά τον Ορειβατικό να τον κάνουμε πρώτο μεταξύ των
Ορειβατικών της Ελλάδας και να δημιουργήσουμε ένα καλό πρόσωπο στην κοινωνία
μας , η οποία μπορώ να πω ότι είναι αρκετά σκληρή και απαιτητική .
Στόχους που νομίζω πως τους πετύχαμε .
Στις σελίδες που ακολουθούν θα βρείτε ορισμένα από αυτά που
συνέβαιναν τότε στις εκδρομές και αναβάσεις μας .
Σκοπός μου δεν είναι να θίξω κανέναν . Σε πολλές αφηγήσεις μου
αποφεύγω να αναφέρω ονόματα ακριβώς για τον σκοπό αυτό , πολλοί δε από τους
συναδέλφους στους οποίους αναφέρονται τα γεγονότα δεν βρίσκονται στην ζωή .
Μετά την εξιστόρηση των διαφόρων Ορειβατικών αναμνήσεων θεώρησα
σκόπιμο να κάμω ορισμένες περιγραφές των διαφόρων βουνών , τοποθεσιών κλπ που
διαδραματίστηκαν τα γεγονότα που αναφέρω και στα οποία περάσαμε αξέχαστες
στιγμές και γιατί και η περιγραφή τους αποτελεί ανάμνηση και να τα θυμηθούν
όσοι τα έζησαν αλλά και για να τα γνωρίσουν καλύτερα όσοι τα διαβάσουν που
πιθανόν ορισμένα εξ αυτών να τους είναι άγνωστα , αλλά ακόμη και για να
κεντρίσω την περιέργεια σε ορισμένους να τα επισκεφτούν για να ζήσουν
ευχάριστες στιγμές στο βουνό και γενικά στο ύπαιθρο .
Έτσι η εργασία μου αυτή χωρίζεται σε τρία μέρη .
Στο Α! μέρος αναφέρονται οι διάφορες αναμνήσεις .
Στο Β! μέρος αναφέρονται βουνά και τοποθεσίες της περιοχής μας .
Στο Γ! μέρος είναι διάφορες φωτογραφίες από δραστηριότητες μας .
Σας παρακαλώ να τα διαβάσετε με αγάπη και μεγάλη συμπάθεια για
όλους όσους αναφέρω αλλά και για όλους όσους πέρασαν από τον Ορειβατικό που δεν
είναι δυνατόν να αναφερθούν και που όλοι κάτι άφησαν και που είναι οι
στυλοβάτες του Ορειβατικού .
Νικόλαος
Χρηστίδης
τ. πρόεδρος
ΕΟΣ Σερρων
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στην
προσπάθειά μου να διασωθούν διάφορα ενδιαφέροντα και Ιστορικά στοιχεία διαφόρων
Συλλόγων που λειτούργησαν και λειτουργούν ακόμη στην πόλη μας και που είχαν
σημαντική συμβολή στην εν γένει κοινωνική και πολιτιστική ζωή, και με τα οποία
μέχρι σήμερα δεν θέλησε να ασχοληθεί κανένας, ίσως γιατί το θέμα δεν πουλάει,
ασχολήθηκα τα τελευταία χρόνια, συγκέντρωσα διάφορα στοιχεία της εν γένει
δραστηριότητάς των, συνέγραψα και εξέδωσα με έξοδά μου σχετικά βιβλία, όχι
βέβαια λογοτεχνικά, αλλά βιβλία απλής αναφοράς των διαφόρων γεγονότων και δράσεων
των εν λόγω Συλλόγων, τα οποία απέστειλα σε διάφορες βιβλιοθήκες, στα Γενικά
Αρχεία του Κράτους, σε Συλλόγους, σε μέλη Συλλόγων, σε φίλους και σε ανθρώπους
που ασχολούνται με τα γράμματα, εντός και εκτός των Σερρών.
Τα βιβλία
αυτά είναι:
1.
«Σερραϊκό Ύπαιθρο και Ορειβασία» το 1958
2.
«Ροταριανός Όμιλος Σερρών, 1952-2002, 50 χρόνια» το 2002
3. «Ο
Προσκοπισμός στα Σέρρας – Ιστορική Αναδρομή 1910-1980» το 2002
4.
«Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Σερρών – Ιστορική Αναδρομή 1930-1994» το 2003
5.
«Θυμάμαι (αναμνήσεις από την ορειβατική ζωή)» το 2004
6.
«Επετηρίδα του Ροταριανού Ομίλου Σερρών 1952-2005» το 2005
7. «Δραστηριότητες
του Ομίλου «ΟΡΦΕΑΣ» Σερρών 1991-2006» το 2005
8.
«Παραθεριστικός Οικισμός Χρυσοπηγής» το 2006
Σήμερα
εκδίδω ακόμη ένα βιβλίο για το Περιφερειακό Τμήμα Σερρών του Ελληνικού Ερυθρού
Σταυρού στο οποίο αναφέρεται η μεγάλη προσφορά των Εθελοντριών Αδελφών.
Η
προσφορά των Εθελοντριών Αδελφών Σερρών υπήρξε μεγάλη και πολυδιάστατη,
προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, στον πάσχοντα συνάνθρωπο τόσο της Ελλάδος, αλλά
και του εξωτερικού.
Τα
στοιχεία για τη συγγραφή του βιβλίου αυτού τα άντλησα από τα Αρχεία του
Τμήματος, που υπάρχουν από το 1945 μέχρι σήμερα.
Δυστυχώς,
δεν υπάρχει το Αρχείο του Τμήματος από της Ιδρύσεώς του το 1914 το οποίο
κατεστράφη κατά την Βουλγαρική κατοχή και έτσι δεν αναφέρομαι σε εκείνο το
χρονικό διάστημα.
Στοιχεία
επίσης συνέλεξα από διάφορες Εθελόντριες, όπως από την Εθελόντρια Αδελφή της
τάξης 1939 Αναστασία (Τασίτσα) Ζεργιώτη-Κωστοπούλου, από την Εθελόντρια Νίνα
Φανουράκη-Καφταντζή, την Εθελόντρια Αδελφή Δήμητρα Δράμπα-Καρολίδου και από την
Εθελόντρια Διετούς φοιτήσεως του ΕΕΣ Αθηνά Απταλίδου που υπηρετεί σήμερα στα
Γραφεία του Τμήματος Σερρών του ΕΕΣ.
Σημαντική
υπήρξε η βοήθεια και η συμβολή για την έκδοση του
βιβλίου
αυτού της συζύγου μου Άννας Εθελόντριας Αδελφής.
Όλους
τους ανωτέρω ευχαριστώ θερμά για τη βοήθειά τους.
Από το
σωζόμενο Αρχείο του πατέρα μου δημοσιεύω ένα έγγραφο του 1939 που του απηύθυνε
το Τμήμα, στο οποίο διακρίνεται η ιδιόρρυθμη σφραγίδα, καθώς και διάφορα άλλα
έγγραφα του Τμήματος προς αυτόν, από τα οποία φαίνεται η συμβολή του στο Τμήμα.
Ακόμη, δημοσιεύω άλλα δύο έγγραφα του 1913 και 1915 του ΕΕΣ με σκοπό να φανεί
το είδος των εντύπων που χρησιμοποιούσαν, καθώς και οι σφραγίδες του ΕΕΣ της
εποχής εκείνης.
Ελπίζω με
την προσπάθειά μου αυτή να έλθουν στην επιφάνεια και να γίνουν γνωστά τα
διάφορα γεγονότα και οι δραστηριότητες του Τμήματος Σερρών του ΕΕΣ.
Είμαι
βέβαιος ότι θα υπάρξουν ορισμένες παραλείψεις ή και λάθη ακόμη, οφειλόμενα
κυρίως στην έλλειψη εξακριβωμένων στοιχείων ή εσφαλμένων πληροφοριών.
Ελπίζω
και εύχομαι στο μέλλον να θελήσει κάποιος άλλος να ασχοληθεί περισσότερο και να
φέρει στην επιφάνεια περισσότερα στοιχεία, αλλά και να εξακολουθήσει την
καταγραφή των δραστηριοτήτων του Τμήματος Σερρών του ΕΕΣ.
Νικόλαος
Χρ. Χρηστίδης
ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
Σέρρες 2006
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο Παραθεριστικός Οικισμός Χρυσοπηγής έχει και αυτός την μικρή αλλά ενδιαφέρουσα
Ιστορία, την οποία είμαι βέβαιος ότι δεν την γνωρίζουν οι περισσότεροι από
αυτούς που σήμερα παραθερίζουν ή και κατοικούν μόνιμα στον Παραθεριστικό
Οικισμό Χρυσοπηγής.
Είμαι βέβαιος ότι πολλοί, για να μην πω οι περισσότεροι, δεν γνωρίζουν πως
άρχισε να δημιουργείται, από τι στάδια πέρασε, για να φτάσει στη σημερινή
πολιτισμένη μορφή του με τα πολλά όμορφα και πολυτελή σπίτια που έχουν όλες τις
ανέσεις, με το άφθονο και υγιεινό νερό, με τον άπλετο ηλεκτροφωτισμό, την
αυτόματη τηλεφωνική επικοινωνία, τους ασφαλτοστρωμένους δρόμους, τον καλό
ασφαλτοστρωμένο δρόμο με τη δέουσα σήμανση που την συνδέει με την πόλη των
Σερρών, και τόσα άλλα.
Παρακινήθηκα κυρίως από δύο λόγους. Ο πρώτος είναι για να γίνει γνωστή η
ιστορία του και να διασωθούν τα πολύτιμα στοιχεία και ο δεύτερος είναι για να
τιμηθεί, κατά κάποιο τρόπο, η συμπλήρωση των 50 χρόνων από την ίδρυση του
Φυσιολατρικού Συλλόγου Παραθεριστών Χρυσοπηγής, που ιδρύθηκε το 1956. Για τους
λόγους αυτούς προσπάθησα να συγκεντρώσω ότι στοιχεία μπόρεσα και να γράψω για
τον Παραθεριστικό Οικισμό Χρυσοπηγής και κυρίως για να διασωθούν διάφορα
ενδιαφέροντα στοιχεία της ιστορίας του, τα οποία είμαι βέβαιος ότι στο βάθος χρόνου
θα χαθούν.
Σχεδόν όλη την ιστορία της δημιουργίας του τα στάδια που πέρασε, τους κόπους
και τις φροντίδες που διέθεσαν οι πρώτοι κάτοικοι και τις θυσίες που έκαμαν,
αντιμετωπίζοντας διάφορες αντιξοότητες και διωγμούς από τις Κρατικές Αρχές και
ιδίως από το Δασαρχείο, στην δικαιοδοσία που υπάγεται η τοποθεσία αυτή, ιδίως
τα πρώτα χρόνια, αλλά και όλα τα Διοικητικά Συμβούλια και προπάντων ο επί σειρά
πολλών ετών Πρόεδρος των Διοικητικών Συμβουλίων, Ιατρός Σταύρος Σταυρίδης, που
δικαίως πρέπει να θεωρείται και Ιδρυτής του Παραθεριστικού οικισμού Χρυσοπηγής,
για να φτάσει στη σημερινή πολιτισμένη κατάσταση και που με υπερηφάνεια
μπορούμε να λέμε ότι παραθερίζουμε στον τόπο αυτό, την γνωρίζω γιατί την έζησα
σχεδόν από την πρώτη στιγμή.
Έτσι, παίρνοντας και διάφορες πληροφορίες από ελάχιστους εναπομείναντες σήμερον
παλαιούς παραθεριστές να προβώ στην παρουσίαση αυτού του μικρού πονήματος.
Οι πρώτοι κάτοικοί του ήταν, για να πούμε την αλήθεια, καταπατητές της δασικής
αυτής έκτασης, η οποία τελικώς νομίμως παραχωρήθηκε και έτσι αξιοποιήθηκε και
δημιουργήθηκε το ωραίο αυτό θέρετρο.
Πολλοί ήταν εκείνοι που τα πρώτα ιδίως χρόνια με οίκτο αλλά και περιφρόνηση
αντιμετώπιζαν τους πρώτους παραθεριστές για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν,
για τη διαβίωσή τους, μη πιστεύοντας ότι το μέρος αυτό θα έφτανε στην σημερινή
του κατάσταση.
Αυτά τα ολίγα σαν πρόλογο για να δικαιολογήσω την προσπάθεια μου αυτή που
βασίζεται κυρίως στις αναμνήσεις μου.
Θεωρώ υποχρέωσή μου να ευχαριστήσω τους φίλους Σταύρο Σταυρίδη, Γιάννη Καρυώτη,
Παναγιώτα Κακαλέτση, Ιωάννη Κακαλέτση, οικογένεια Ζούβελα, Π. Στέργιο Κουκουλά,
Βασίλη Γαλανό, Νίκο και Σωσό Ιμανίδη, Αγλαΐα Μανάφη-Σίσκου, για τις πληροφορίες
που μου έδωσαν, καθώς επίσης τον Κώστα Χορταρά, τη Νανά Ζούβελα και Αναστασία
Αλεξανδρίδου που με βοήθησαν να συλλέξω στοιχεία από τα αρχεία τόσο των
Φυσιολατρικών Συλλόγων Παραθεριστών Χρυσοπηγής, όσο και του Οικοδομικού
Συνεταιρισμού «Η Χρυσοπηγή Συν. Π. Ε.» τα οποία ευτυχώς φυλάσσονται και θα
πρέπει να διαφυλαχθούν και να συντηρηθούν γιατί είναι πολύτιμα.
Για τυχόν παραλείψεις και σφάλματα, που άθελά μου θα υπάρξουν ζητώ
προκαταβολικά συγνώμη.
Θα χαρώ πολύ εάν κάποιος άλλος στο πέρασμα του χρόνου ασχοληθεί με το θέμα αυτό
και φέρει στην επιφάνεια περισσότερα πολύτιμα στοιχεία που εμένα μου διέφυγαν.
Νικόλαος Χρ.
Χρηστίδης
Ο ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΩΝ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ «Η ΧΡΥΣΟΠΗΓΗ» ΤΙΜΗΣΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑΟ ΧΡΗΣΤΙΔΗ
ΑΝΤΙΓΡΆΨΤΕ ΤΗΝ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗ :
http://christidischristos.blogspot.gr/2014/08/normal-0-false-false-false.html
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)